İran İslam Respublikasında prezident İbrahim Rəisi və xarici işlər naziri Hüeyn Əmir Abdullahianı daşıyan helikopterin qəzaya uğramasının əsl səbəbinin necə yozulacağı həm ölkə daxilində, həm də xaricdə böyük maraqla gözlənilir.İranın İRAN rəsmi xəbər agentliyi dünən helikopterin texniki nasazlıq səbəbindən qəzaya uğradığı barədə məlumat yayıb. Amma rəsmi şəxslərdən heç kim qəzanın səbəbi barədə hələ danışmayıb.
Rusiyalı politoloq Stanislav Tarasovun fikrincə, vertolyotun qəza səbəbləri ilə bağlı versiyalar aşağıdakı amplituda fırlanacaq:
insan faktorları və obyektiv şərtlərlə texniki nasazlıq; kəşfiyyat müharibələri və dövlət çevrilişi.
Rusiyalı politoloqun fikrincə, “Al Jazeera” da hesab edir ki, yuxarıda göstərilən variantlar bir-biri ilə əlaqəli ola bilər. Tarasovun sözlərinə görə, ola bilsin ki, həqiqətən də qəza baş verib. Lakin ekspertlər bundan əvvəl texniki nasazlığın, ardınca isə yanacaq sistemində problemlər olduğunu güman edirlər. Sabotaj da istisna edilmir.
Mülki və hərbi aviasiyada qəbul edilmiş prinsipə əsasən, ciddi təhlükə yarandıqda və təcili eniş etmək zərurəti yarandıqda pilot qəza siqnalı verir. Bu müddət ərzində pilot təyyarə və ya helikopter üçün tam məsuliyyəti öz üzərinə götürür, ikinci pilot isə zəng edir.
İran mətbuatında qəzadan sonra helikopterlə əlaqənin olduğu, daha sonra isə kəsildiyi barədə xəbərlər yayılıb.
İbrahim Rəisinin ölümü İran daxilində gedən siyasi mübarizə ilə bağlı da ola bilər.
Bir çox Yaxın Şərq mütəxəssisi belə hesab edir.
Onların fikrincə, Rəisinin ölümü Tehran-Ər-Riyad-Vaşinqton arasında hansısa qapalı razılaşmalarla əlaqəli sui-qəsdin nəticəsi ola bilər.
Qətərli beynəlxalq münasibətlər üzrə ekspert, professor Abbas Aslani hesab edir ki, “seçkilərdə qalib gəlmək və xarici siyasi vektorda dəyişikliyə nail olmaq niyyəti güdən mötədil siyasi qüvvələr” İranda hakimiyyətə can atırlar.
Aslaninin sözlərinə görə, prezident İbrahim Rəisi və xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdulahian mötədillərin istəyinə mane olurdu
Təsadüfi deyil ki, Yaxın Şərqin bir sıra dövri nəşrlərində İran təhlükəsizlik qüvvələrinə istinad edərək, helikopterin vurulmuş ola biləcəyi ilə bağlı yazılar dərc olunub.
İran prezidenti İbrahim Rəisi və xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahian mayın 19-da Şərqi Azərbaycan əyalətinin şimal-qərbində helikopterin qəzaya uğraması nəticəsində həlak olublar.
Prezident və xarici işlər nazirilə yanaşı, helikopterdə olan Şərqi Azərbaycan valisi Malek Rahmati, Təbriz şəhərinin cümə namazı rəhbəri Seyid Məhəmməd Əli Haşimi və prezidentin mühafizə dəstəsinin üzvü Mehdi Musəvi də ölüblər. Ümumilikdə 8 nəfər həlak olub.
İbrahim Rəisi mayın 23-də doğulduğu Məşhəd şəhərindəki İmam Rza mavzoleyində dəfn olunacaq.(Modern.az)
