SON DƏQİQƏ
XalqXeber.Az » İqtisadiyyat » Bankların sığorta qazancı: “Qapı” bağlanacaq! - "Dövlət hesabına olsaydı, olardı"

Bankların sığorta qazancı: “Qapı” bağlanacaq! - "Dövlət hesabına olsaydı, olardı"

Tarix:

11-02-2019, 11:18

/ 931 dəfə oxundu.
Bankların sığorta qazancı: “Qapı” bağlanacaq! - "Dövlət hesabına olsaydı, olardı"

Martın 4-də “Əmanətlərin tam sığortalanması haqqında” Qanunun qüvvədə olma müddəti yekunlaşacaq.

Bu da, əmanətçilərin narahatlığına səbəb olmaqdadır. Amma bu narahatlığa son qoyula bilər. Belə ki, prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə əmanətlərin tam sığortalanması 2020-ci ilin mart ayının 4-ə qədər uzadılır.

İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlının "Marja"ya açıqlamasına görə, artıq “Əmanətlərin tam sığortalanması haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə layihə Milli Məclisdədir. Xatırladaq ki, “Əmanətlərin sığortalanması haqqında” Qanuna görə, fiziki şəxslərin banklarda olan əmanətlərin 30 000 manata qəqər olan hissəsi Əmanətlərin Sığortalanması Fondu tərəfindən sığoralanırdı. Bu isə bankların bağlandığı təqdirdə bu məbləğədək olan vəsait üçün konpensasiyanın ödənilməsidir. 2016-cı ildə isə qüvvəyə minən “Əmanətlərin tam sığortalanması haqqında” qanun isə müvafiq müddət üçün tətbiq edilib.

Onu da qeyd edək ki, Azərbaycandan başqa digər dünya ölkələrində əmanətlərin müəyyən hissələri sığortalanır. ABŞ-da əmanətlərin 250 000 dollara qədər, Kanadada 100 000 dollara qədər olan hissəsi sığortalanır. Əmanətlərin çox az hissəsinin sığortalandığı ölkələrdən biri isə Gürcüstandır. Bu ölkədə banklar müflis olduğu təqdirdə yalnız 5000 lariki (3200 manat) vəsait üçün konpensasiya ödənilir.

Bəs, ölkəmizdə əmanətlərin tam sığortalanmasının müddətsiz olaraq tətbiq edilməsi mümkündürmü?

Bank məsələləri üzrə ekspert Əkrəm Həsənov əmanətlərin tam sığortalanmasının tətbiq olunmasınını doğru hesab etməsə də, “Cümhuriyət” qəzetinə açıqlamasında bildirib ki, sözügedən qərarın bir qədər tez verilməsi daha yaxşı olardı:



“Bu barədə qərarın bir qədər əvvəl verilməsi daha yaxşı olardı. Çünki əmanətçilər artıq qorxuya düşmüşdülər və hətta əmanətlərini banklardan çıxarmağa başlamışdılar. Fikrimcə, hökumətdə bu məsələ ilə bağlı vahid fikir olmayıb, sonda isə hələlik müddətin 1 il uzadılması nəzərdə tutulub. Amma hesab edirəm ki, buna ehtiyac yoxdur. Müddət uzadılırsa, 3 illik uzadılsın ki, vətəndaşlar çəkinmədən banka uzunmüdətli pul qoysunlar. Banklara nə qədər uzunmüddətli pul qoyulursa, banklar da sahibkarlara uzunmüddətli kreditlər verə bilir”.

Dünyanın heç bir yerində əmanətlərin tam sığortalanması sisteminin olmadığını deyən ekspert bunun heç də birmənalı olaraq müsbət amil olmadığını deyir:

“Çünki əmanətlər tam olaraq dövlətin hesabına deyil, sahibkarların hesabına sığortalanır. Yəni, digər vətəndaşlar kimi sahibkarın da bankda vəsaiti olur. Bank bağlanarkən vətəndaşın pulu sahibkarın hesabına tam qaytarılır. Sahibkara isə heç nə verilmir. Qanun sahibkarları, şirkətləri məcbur edir ki, pullarını bankda saxlasınlar, bank vasitəsilə əməliyyatlar etsinlər. Bu gün ölkənin gələcəyi sahibkarlardan asılıdır. Onlar ölkəyə iqtisadi aktivlik gətirirlər, əhalini iş yeri ilə təmin edirlər”.

Əkrəm Həsənov bir tam sığortalanmanın müddətinin nə qədər uzadılmasında asılı olmayaraq, bunun müvəqqəti xarakter daşıdığını bildirir:

“Hamı bilməlidir ki, onsuz da əvvəl-axır Azərbaycanda əmanətlərin tam sığortalanması ləğv ediləcək. Bu cür işləmək mümkün deyil .Bu, sadəcə ona görə edilir ki, əhali banklara pul qoymaqdan çəkinməsin. Mən yeganə ekspertəm ki, bu qərar 2016-cı ildə tətbiq olunanda da bunun əleyhinə idim. O zamanda çıxışlarım olub ki, birinin hesabına digərinə pul vermək doğru deyil. Dövlət hesabına olsaydı, olardı”.

Ekspert hesab edir ki, əmanətlərin tam sığortalanması deyil, 30 minlik məbləğin artırılması haqda qərar qəbul edilməsi məqsədəuyğundur. Bu məbləğ 50 minədək artırıla bilər.

Şərhlər

XƏBƏR LENTİ